Duurzaamheid: vergeet de kleine maatregelen niet

In zijn dagelijkse praktijk komt hij mensen tegen die al bijna dromen van technische hoogstandjes die het energieverbruik met sprongen terug brengen. ,,Maar er is juist heel veel winst te behalen met eenvoudige, snelle en goedkope oplossingen. Ik trek dan aan de handrem en raad aan om bijvoorbeeld eerst te kijken naar het dichten van kieren. Wat is er mis met een tochtstrip?”

Luiken

Ook gordijnen en luiken kunnen voor veel meer comfort zorgen. ,,Die luiken zitten niet voor niets aan een monument. Gebruik ze dan ook. Vroeger wisten ze ook wel hoe ze de warmte binnen konden houden. Met dit soort quick wins richt je geen schade aan en kom je een heel eind.” Ook raadt hij soms aan om de HR-ketel beter af te laten stellen.

Ouderwetse radiatoren kunnen soms ook voor veel verlies van energie zorgen. ,,Die staan dan ergens te gloeien, terwijl ze veel trager warmte afgeven dan moderne radiatoren. Daarmee kun je veel energie besparen”, zegt Terlingen.

Sinds kort levert Monumentenwacht Gelderland als aanvullende dienst duurzaamheidsadviezen. Terlingen verwacht dat een flink aantal abonnees daarvan gebruik gaan maken. ,,Er zijn veel mensen die nadenken over duurzaamheidsmaatregelen. Daarnaast zijn er mensen die al wat aangepast hebben, maar dat niet altijd even doordacht hebben gedaan.”

Vanwege de verwachte groei aan verzoeken voor duurzaamheidsadviezen worden nog eens vijf monumentenwachters in Gelderland opgeleid. Dat gebeurt in samenwerking met de provincie en bureau Groene Grachten (duurzaamheidsadviezen).

De provincie Gelderland maakt overigens voor het erfgoedbeleid al vier jaar gebruik van de kennis en ervaring van Monumentenwacht Gelderland op dit gebied.

Keukentafel

Vaak komen mensen bij een reguliere inspectie met duurzaamheidsvragen. ,,Onze monumentenwachters wijzen dan op de mogelijkheden van een speciaal advies”, zegt Terlingen. Bij een advisering gaat Terlingen altijd met een monumentenwachter op bezoek bij de aanvrager om aan de keukentafel de bijzonderheden te bespreken.

,,Elk monument is anders, het is echt maatwerk. Zo vragen we wat er al is gedaan en bekijken hoe dat is gebeurd. Ook bepaal je of er kansen gemist zijn en wat er snel aangepakt kan worden.” De inspectie en het gesprek zijn het belangrijkste. ,,Achteraf krijg je ter bevestiging nog een rapport, daar staat alles in wat we met de eigenaar hebben besproken.”

Met het advies probeert Monumentenwacht Gelderland de erfgoedeigenaar te behoeden van uitgaven die maar weinig effect hebben. ,,Als je een pand hebt met dikke muren en hele kleine ramen, dan kun je wel het modernste HR++-glas laten zetten, maar dat heeft weinig effect omdat het raamoppervlak maar beperkt is. Ik kijk altijd naar de balans. Welke combinaties leveren de beste resultaten op?”

Terug naar de basis

Ook systemen die warmte terugwinnen zijn niet voor alle monumenten geschikt, zegt Terlingen. ,,Dat soort systemen zijn pas rendabel als een pand optimaal geïsoleerd is en dat is bij veel monumenten niet zo. Ook hier geldt weer mijn stelregel: laten we eerst eens teruggaan naar de basis en niet meteen allerlei technische snufjes toepassen. Dat is voor veel mensen wel een eyeopener. Ook adviseren Terlingen en zijn collega’s monumenteneigenaren op het gebied van subsidies.

Abonnees die de afgelopen tijd een duurzaamheidsadvies van MWG hebben ontvangen, zijn tevreden. Terlingen: ,,Het is altijd fijn om te horen dat eigenaren het waarderen als je samen met ze naar de mogelijkheden kijkt en tot een onafhankelijk advies komt.”